အဘိဓမၼာေဒသနာ(ေရႊစင္ျမင္းမုိရ္အဘိဓမၼာ).....

အဘိဓမၼာကို နားလည္သြားတဲ႔အခါ ကုသုိလ္ အကုသိုလ္ ခြဲျခားသြားတတ္တဲ႔အျပင္ ဒီထက္မ်ားျပားလွတဲ႔ အက်ိဳးေက်းဇူးေတြကိုရသြားမွာပါ...။ ဗုဒၶရဲ႔ ေလးနက္တဲ႔ အေတြးအျမင္ေတြကို အဘိဓမၼာမွာ တဆက္တည္း ေဟာသြားတာျဖစ္ေပမယ့္ ေဟာပံုေဟာနည္းေတြကို လိုက္ျပီး က်မ္း(၇)က်မ္း ခြဲျခားထားပါတယ္..။

ဒါေတြကေတာ့...

၁)ဓမၼသဂၤဏီ
၂)၀ိဘင္း
၃)ဓါတုကထာ
၄)ပုဂၢလပညတ္
၅)ကတာ၀တၳဳ
၆)ယမုိက္
၇)ပဌာန္း က်မ္းတို႔ပဲျဖစ္တယ္...။

၁) ဓမသဂၤဏီ ဆိုတာ ဂုဏ္ရည္တူတဲ႔ တရားအားလံုးကိုစုထားတဲ႔ Classification of Dhamma ဒါမွမဟုတ္ အဘိဓမၼာက်မ္းရဲ႕ မာတိကာလို႔လည္းေခၚႏိုင္တယ္...။ ဒီမွာ စိတ္ပိုင္းနဲ႔ ရုပ္ပိုင္းကို အက်ဥ္းခ်ဳပ္ျပသလို အနက္ကုိလည္းရွင္းလင္းထားပါတယ္...။ အဓိက ကေတာ့ ကုသုိလ္ အကုသုိလ္နဲ႔ အဗ်ာကတ တရားေတြကို ရွင္းျပထားတာပါ...။

၂) ၀ိဘင္း ဆိုတာ ပိုင္းျခားျခင္း Division လို႔အနက္ရတယ္..။ ဒီက်မ္းမွာ ခႏၶာအစုအေ၀း အာရံုျဖစ္တည္ရာ အာယတနဓါတ္ သစၥာ ကၠေျႏၵ သတိပဌာန္ ေဗာဇၥ်င္ စ်ာန္ မဂၢင္ ဥာဏ္ စတာေတြကို ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာျပီး ေဟာထားပါတယ္...။

၃) ဓါတုကထာ -  ဓါတုဆိုတာက ဓါတ္ ကတာဆိုတာက တရားအမည္ရတာမို႔ ဓါတုကထာ Discourse on the elements ဆိုတာ ဓါတ္တရားမ်ားကို ပိုင္းျခားေဟာတဲ႔ က်မ္းပါ..။

၄) ပုဂၢလပညတ္ ဆိုတာ ပုဂၢိဳလ္အေၾကာင္းေတြေဟာထားတာပါ...။ Discripiton of individuals မွာ ပုဂၢိဳလ္ အမ်ိဳးအစားလိုက္ျပီး ခြဲျခားသတ္မွတ္ထားတာကိုရွင္းျပထားတာပါ...။ ေရွ႕ကအဘိဓမၼာက်မ္းေတြမွာ ကုသိုလ္ အကုသုိလ္ အဗ်ာကတာ စတဲ႔ ပရမက္သက္သက္ကိုပဲေဟာခဲ႔ျပီး လူ နတ္ ျဗဟၼာမ်ားအေနနဲ႔ ကမၻာေလာကၾကီးမွာ ပရမက္တရားမ်ားသာ အမွန္ျဖစ္တယ္ လူ နတ္ ျဗဟၼာ ပုဂၢိဳလ္ဆိုတာ အရွိတရားမဟုတ္လို႔ အေလးအနက္ထားစရာမလိုဆိုတဲ႔ တဖက္စြန္း ေရာက္သြားႏိုင္ပါတယ္.. ဒီလိုအယူအဆမလြဲဖို႔ ပညတ္ျဖစ္တဲ႔ သီလရွိတဲ႔ပုဂၢိဳလ္ မရွိတဲ႔ ပုဂၢိဳလ္ စသလိုပုဂၢိဳလ္အေၾကာင္းကို ဆက္ေဟာထားပါတယ္...။ တရားထက္ ပုဂၢိဳလ္ေတြကို စီစစ္တဲ႔ က်မ္းလို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္...။

၅) ကထာ၀တၳဳ - ကထာဆိုတာ ပုဂၢိဳလ္ေရးရာ ဒါမွမဟုတ္ အယူ၀ါဒျဖစ္ျပီး ၀တၳဳက ျဖစ္တည္ရာကို ေခၚတာပါ...။ ကထာ၀တၳဳ The Point of  Controversy ဆုိတာ အယူ၀ါဒမွ အျငင္းပြားႏိုင္တဲ႔ အခ်က္ေတြကို စုစည္းထားတယ္...။ ဗုဒၶရဲ႔ ယုတၱိေဗဒ Logic က်မ္းလို႔လည္း ယူဆႏိုင္ပါတယ္..။

၆) ယမိုက္ - ပါဠိလို ယမက ျမန္မာလို ယမိုက္လို႔ေခၚျပီး အစံု အစံုလို႔ အဓိပၸါယ္ရတာမို႔ ယမိုက္က်မ္းကို book of pairs ဆိုတာ အႏုေလာမ ပဋိေလာမ တစ္စံု အေမးအေျဖတစ္စံု သႏၷိဌာန္ သံသရာတစ္စံု စသလို တရားေတြကို အစံုလိုက္ အစံုလိုက္ ရွင္းျပထားတာပါ...။

၇) ပဌာန္း - ပဌာန္းက်မ္း The Conditional Relations ကေတာ့ အေၾကာင္းတရားမ်ားစြာေၾကာင့္ အက်ိဳးတရားျဖစ္လာတာ အေၾကာင္းတရားရဲ႔ အစြမ္းသတၱိနဲ႔ အရာအားလံုး အေၾကာင္းအက်ိဳး ဆက္ႏြယ္ေနတာကို အက်ယ္တ၀င့္ေဟာထားတဲ႔ ေဒသနာေပါ့ ပဌာန္းတရားကို ေလ့လာရင္ ဒီေလာက္ေလးနက္တဲ႔ တရားကို သာမန္ အသိဥာဏ္ အေတြးအေခၚမ်ိဳးနဲ႔ ဘယ္လိုမွ မေဟာႏိုင္ဘူးဆိုတာ သိသြားမွာပါ...။ အလြန္ထူးျခားတဲ႔ ဥာဏ္ရွိမွ ေဟာႏိုင္မယ္ဆိုတာ အားလံုးယံုၾကည္သြားမွာပါ..။

မွတ္ခ်က္။      ။ ခြဲစိတ္ပါေမာၡ ေဒါက္တာစိန္လင္း၏ ေရႊစင္ျမင္းမိုရ္အဘိဓမၼာစာအုပ္မွ ေကာက္ႏုတ္သည္။ စာအုပ္ကအထူၾကီးမို႔ ကၽြန္မဖတ္ျပီးသေလာက္ေတာ့ အပိုင္းေလးေတြ ေခါင္းစဥ္ေလးေတြခြဲျပီး တင္ေပးသြားမွာပါ...။

 

မိုးေငြ႔